DUYURU

             Bilindiği üzere, 26/10/2021 tarihli ve 31640 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7339 sayılı Kooperatifler Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 9 uncu maddesiyle, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 69 uncu maddesinde yapılan değişikle, kooperatiflerdeki mevcut denetim kurulunun yanı sıra, belirlenecek kooperatifler ve üst kuruluşlarına da dış denetim yaptırılması zorunluluğu getirilmiştir.
Söz konusu düzenleme ile 01/02/2022 tarihli ve 31737 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Kooperatif ve Üst Kuruluşlarının Denetimine Dair Yönetmeliğin dış denetime ilişkin hükümleri 01/01/2023 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiş olup, yönetmeliğin 15. Maddesi kapsamında dış denetime tabi kooperatifler şu şekilde tanımlanmıştır;

1.  Aşağıdaki şartlardan birini sağlayan faal kooperatifler dış denetime tabidir:

• a) Tarım satış, tarım kredi, esnaf ve sanatkârlar kredi ve kefalet, pancar ekicileri kooperatifleri.
• b) Yapı ruhsatı alınmış ve ortak sayısı 100 veya daha fazla olan yapı, turizm geliştirme ve gayrimenkul işletme konularında faaliyet gösteren kooperatifler.
• c) Faaliyet konusuna bakılmaksızın 30 milyon Türk lirası ve üstü net satış hasılatı olan kooperatifler.
• ç) Faaliyet konusuna bakılmaksızın 2.000 ve daha fazla ortağı bulunan kooperatifler.

1. Kooperatifler art arda iki hesap döneminde birinci fıkranın (c) bendindeki şartı sağlamaları durumunda, müteakip hesap döneminden itibaren dış denetime tabidir. Kooperatiflerin yıllık net satış hasılatı hesaplanırken vergi mevzuatı çerçevesinde kamu idarelerine sunulmak üzere hazırlanan son iki hesap dönemine ilişkin bilanço ve gelir tablosu dikkate alınır. Art arda iki hesap döneminde yıllık net satış hasılatı birinci fıkranın (c) bendinde belirlenen rakamın altında kalan kooperatifler müteakip hesap döneminden itibaren dış denetim kapsamından çıkarılır. Ancak müteakip dönemde bu şartı sağlaması durumunda bir sonraki dönemde dış denetim kapsamına dahil olur.
2. Kooperatiflerin yıllık net satış hasılatının hesaplanmasında varsa bağlı ortaklıkların ve iştiraklerin yıllık net satış hasılatı da dikkate alınır.
3. Kanuni yükümlülükleri nedeniyle 6102 sayılı Kanunun ilgili hükümleri kapsamında bağımsız denetim yaptıran kooperatifler, bu Yönetmelik uyarınca yaptırmaları gereken dış denetimden muaftır.
4. Bu Yönetmelik uyarınca dış denetime tabi olduğu halde söz konusu denetimi yaptırmayan kooperatiflerin finansal tabloları, yönetim kurulu yıllık faaliyet raporu ve ibra konularında alınan genel kurul kararları geçersizdir.

           Bununla birlikte dış denetim yapabilecekler; aynı yönetmeliğin 16, 17 ve 19 uncu maddeleri uyarınca; birlik veya merkez birliğinde istihdam edilen dış denetimle görevli personelin ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu'na tabi meslek mensuplarının kooperatiflerde dış denetim faaliyetlerini icra edebilmesi için Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları veya üniversitelerce verilecek eğitimi tamamlamış olmaları gerekmektedir.
             Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yetkilendirilen bağımsız denetçilerin ise kooperatiflerin dış denetimini yürütebilmeleri açısından bu eğitimi tamamlama şartı bulunmamaktadır.
            Bu kapsamda dış denetime tabi ve ileride yukarıda belirtilen kıstasları sağlayan  kooperatiflerin; finansal tabloları, yönetim kurulu yıllık faaliyet raporu ve ibra konularında alınan genel kurul kararlarının geçersiz hale gelmemesi için gerekli tedbirlerin alınması ve aşağıda linki verilen Yönetmeliğin incelenmesi hususu önemle duyurulur.

 
Faydalı Linkler
KOOPERATİF VE ÜST KURULUŞLARININ DENETİMİNE DAİR YÖNETMELİK

Bağımsız denetçi -Kamu Gözetimi Kurumu